1.000.000 woningen erbij in NL, maar waar?
De Rijksbouwmeester geeft aan in zomeravondgasten van de VPRO dat verdichting van de steden serieus tot de mogelijkheden behoort en dat, als we de verdichting van de steden doen met ca 10% dat dan het probleem van de woningnood opgelost kan worden. Anderen reageren dat dat fysiek voor de steden niet realistisch is en dat bouwen in de steden veel procedure tijd gaat kosten en ook veel duurder bouwen is.
Kortgeleden was in het radioprogramma Spuigasten Martin van Rijn, bestuursvoorzitter Aedes (de koepel van woningbouwcooperaties), op bezoek en vertelde daar over de Actie Wonen en de plannen die zij gemaakt hebben, om samen met de NEPRON ( de projectontwikkelaars) en Bouwend Nederland ( de bouwers) op korte termijn tot grootschalige woningbouw te kunnen komen. Ze hebben daar ca 14 grote lokaties voor op het oog. Het moet aldus van Rijn, gezien de druk op de woningmarkt, snel worden gerealiseerd.
Laten we eens proberen lering te trekken uit het recente verleden met grootschalige woningbouw:
We hebben de VINEX periode (bijna) achter ons en er is een eerste verkennende evaluatie gemaakt; Voor de trage woningproduktie is volgens het stuk “Woningproduktie ten tijde van Vinex, een verkenning” een van de conclusies:” ……de keuze voor een aantal grote vinexlocaties heeft de problemen ook versterkt. Door de lange voorbereidingstijd die op veel van deze lokaties nodig was, kwam de productie er traag op gang.” Op zich ook begrijpelijk omdat we voor de grote projecten ook grote nieuwe infrastructuur moeten aanleggen. We moeten ons realiseren dat de voorbereidingstijd ook nu zeker niet korter is geworden.
Het lijkt me dan ook zeer de vraag of we nu dan ook moeten gaan inzetten voor de grote uitbreidingsgebieden. Er liggen een aantal boeiende vraagstukken die eerst vorm moeten krijgen.:
Ten eerste het klimaatvraagstuk; is het wel verstandig om de grote concentraties woningbouw te plannen gezien de klimaatverandering. Maar ook de milieuproblematiek omdat grote lokaties veel verkeer aantrekken, Daarnaast de verandering in mobiliteitsdenken, thuiswerken, etc. Corona heeft bewezen dat deels thuiswerken kan en dat betekent dat mensen de koppeling van plaats kantoor en woonplaats niet meer hoeven te maken. Deze onderwerpen gaan de komende jaren grote veranderingen brengen en daarmee invloed hebben op de noodzaak van grootschalige plannen.
Beter is het nu om de woningbouwopgave zoveel mogelijk te verdelen over heel Nederland en iedere stad en dorp, naar rato van het aantal inwoners, daarin een taak te geven in plaats van een beperkt aantal grote uitbreidingen. Met de VINEX opgave is ook bewezen dat de ontwikkeling van kleine plannen sneller leidt tot resultaat. De vraag naar woningen, zolang het economisch goed gaat, is echter groot en dat is sneller te realiseren op kleinere lokaties en dan gezien de genoemde veranderingen verspreid over het land.
Bronnen:
– VPRO zomeravondgasten dd 18 juli 2021
– Martin van Rijn bij Spuigasten Den Haag FM dd 17 juli 2021
– Ruimtelijk planbureau Den Haag. Woningproduktie ten tijde van Vinex, een verkenning 2006
